Verdieping vragenlijstonderzoek
Een uitgebreide vragenlijst vroeg respondenten naar persoonlijke mogelijkheden en beleving van bereikbaarheid. 948 respondenten hebben de complete vragenlijst ingevuld.
Resultaten
Respondenten
De vragenlijst is door 948 respondenten, woonachtig in de verschillende gemeenten van de regio, compleet ingevuld. De respondenten vallen binnen de leeftijdscategorie 18 t/m 75 jaar of ouder. De de leeftijdsgroep 55 tot 64 jaar is het meest vertegenwoordigd, echter blijven de groepen 45 t/m 54 jaar en 65 t/m 74 jaar niet ver achter. De verhouding man-vrouw is ongeveer gelijk.
Meer dan 75% vormt zijn/haar huishouden met partner (en thuiswonend(e) kind(eren)). Ongeveer de helft van de ondervraagden is HBO geschoold en de meeste werken voltijd, deeltijd of zijn met pensioen.
10% van de ondervraagden geeft aan door zijn/haar beperking bepaalde vervoermiddelen niet of minder goed te kunnen gebruiken. 4% van de ondervraagden kan (heel) moeilijk rondkomen. Vrijwel iedere ondervraagde spreekt (heel) goed Nederlands en de meeste ondervraagden (88%) kunnen (heel) goed overweg met digitale hulpmiddelen zoals een telefoon of computer.
De meeste ondervraagden zijn in staat te reizen zonder hulp van anderen, hoewel een kleine 30% ook gebruik maakt van hulp van anderen. Indien mensen samen reizen, is dit m.n. met hun partner, familie of vrienden.
Beschikking over een vervoermiddel:
Voor het totaal aantal ondervraagden in de regio geldt dat vrijwel iedereen beschikking heeft over een vervoersmiddel, waarbij het aandeel dat een auto (benzine, diesel of LPG), fiets of e-bike heeft veruit het grootst is. Opvallend is dat de helft van de personen inmiddels een e-bike ter beschikking heeft.
Beschikking over een auto
Ondervraagden die niet de beschikking hebben over een auto hebben hier verschillende redenen voor. Bij de antwoordoptie 'Anders, namelijk...' zijn er medische gezondheidsredenen genoemd en er is aangegeven dat men geen rijbewijs heeft.
Het aandeel ondervraagden dat beschikking heeft over een auto (benzine, diesel of LPG) geeft aan dat zij een elektrische auto (nog) te duur te vinden en/of vinden dat de afstand die ze kunnen rijden met een elektrische auto (nog) te kort is.
Het aandeel ondervraagden dat beschikking heeft over een elektrische auto is beperkt. Hiervan geeft de helft van het aandeel respondenten dat beschikking heeft over een elektrische auto aan dat zij een elektrische auto hebben om duurzame redenen.
Motivatie en gebruik van vervoersmiddelen
Meer dan de helft van de ondervraagden (72%) geeft aan vaak of altijd te bedenken met welk vervoermiddel zij ergens naartoe gaan, voorafgaand aan hun reis.
Over het algemeen kiest meer dan 60% van de ondervraagden (heel) vaak hun vervoermiddel op basis van reistijd, gemak en/of het weer. Daarnaast wordt die keuze voor meer dan de helft (bijna) nooit gebaseerd op basis van beschikbare parkeerplekken voor de fiets/auto of op basis van hoe ver de elektrische auto/scooter/fiets kan rijden.
Bereikbaarheid van bestemmingen:
Over het algemeen kunnen de meeste bestemmingen vaak of altijd bereikt worden. Deze vraag was ook gesteld voor de bereikbaarheid van bestemmingen ’s avonds. Hierbij zie dat er voor alle activiteiten een deel van de respondenten aangeven dat dit veel moeilijker is. In het bijzonder vragen de zorg voor anderen (mantelzorg), theaters, horeca- of uitgaansgelegenheden aandacht.
In de vragenlijst is door middel van meerdere vragen de beleving van bereikbaarheid van activiteiten met vervoerswijzen onderzocht. Uit de antwoorden blijkt dat, over het algemeen, activiteiten vaak het beste te bereiken zijn per fiets of met de auto als bestuurder of passagier.
Bereikbaarheid van activiteiten met het OV is relatief laag. Activiteiten als het theater, musea, uitgaan, winkelen en werk, studie of school vinden ondervraagden relatief beter te bereiken met het OV dan zorg, natuurgebieden, boodschappen.
De activiteiten theater en zorg voor anderen (mantelzorg) zijn per fiets minder goed bereikbaar. In het specifiek zijn natuurgebieden lopend relatief goed bereikbaar. Bestemmingen zijn met name minder goed te bereiken per deelfiets/(deel)scooter en in mindere mate bereikbaar met het openbaar vervoer.
Ervaren drempels bij gebruik van vervoersmiddelen:
Wanneer er gevraagd werd naar de drempels van het gebruik van verschillende vervoermiddelen, worden de minste drempels ervaren bij het meerijden als passagier, lopen, als bestuurder van een auto en gebruik van de fiets.
De drempels die door voetgangers en fietsers worden ervaren betreffen persoonlijke omstandigheden zoals: Long Covid, last met lopen, chronische ziekte, prikkelgevoeligheid, angst voor op besmetting. Omgevingsomstandigheden zoals het weer en kwaliteit van voet- en fietspaden. En de afstand tot bestemmingen. Voor de e-bike bakfiets en/of speedpedelec wordt ook aangegeven dat deze te duur zijn, niet sportief genoeg zijn en dat mensen er overlast van ervaren.
De drempels die worden ervaren met gebruik van de auto zijn het niet hebben van een rijbewijs, het niet meer durven rijden, de beschikbaarheid van de auto (binnen een huishouden). Met betrekking tot de elektrische auto is er een drempel betreft de betrouwbaarheid van het laadvermogen en de kosten.
Voor andere vervoerswijzen worden door meer respondenten drempels ervaren, met name bij het gebruik van de deelauto (ca 50%) en het openbaar vervoer, zowel de bus als de trein (ca. 45%).
De drempel om gebruik te maken van openbaar vervoer wordt m.n. veroorzaakt doordat het te veel tijd kost om op bestemming te komen, er weinig of geen openbaar vervoer beschikbaar is en/of omdat het openbaar vervoer te duur bevonden wordt. Ook persoonlijke voorkeuren met betrekking tot comfort zijn genoemd.
De drempel om gebruik te maken van een deelauto heeft verscheidene redenen, waaronder de voorkeur voor het rijden in een eigen auto, er zijn niet genoeg deelauto’s in de omgeving, het gebruik van de deelauto is te ingewikkeld en/of ondervraagden zijn bang dat de deelauto niet beschikbaar is wanneer nodig.
Wensen
80% van de ondervraagden geeft aan dat er een (heel) klein verschil of geen verschil zit in hoe ze op dit moment reizen en hoe ze zouden willen reizen. Onder de ondervraagden die een (heel) groot verschil aangaven is (het niet hebben van) de beschikking over een vervoermiddel het meest aangegeven knelpunt. Naast de bestemming, gemak, kosten, afstand, zijn er bij anders redenen ingevuld die te maken hebben met tijd, met name in relatie tot het wegbrengen van kinderen naar school, de veiligheid van fietspaden, de beschikbaarheid van het openbaar vervoer, wetgeving van elektrische steppen en fysieke gezondheidsredenen.
Wanneer we vragen hoe mensen momenteel reizen en hoe ze zouden willen reizen naar bestemmingen op 1 km, 5 km en 10 km afstand, zien we weinig verschil tussen de huidige en gewenste situatie voor een afstand van 1 kilometer. Respondenten reizen graag per fiets of te voet.
Over een afstand van 5 kilometer vindt een verschuiving plaats m.b.t. hoe ondervraagden op dit moment reizen en hoe ze het liefst zouden willen reizen. Zo geven ondervraagden aan het liefst minder met de auto te reizen, en meer per fiets of met het openbaar vervoer. Ook over een afstand van 10 kilometer is eveneens een verschuiving te zien. Wederom geven ondervraagden aan minder te willen reizen per auto. In plaats van de auto zouden ze meer gebruik willen maken van het openbaar vervoer en/of een (elektrische) fiets/speedpedelec.
Er is ook gevraagd naar het verschil in reizen tussen dag en nacht. 51% geeft aan altijd, regelmatig of soms anders te reizen. In een verdiepingsslag zien we dit geldt voor 39% van de mannen, 63% van de vrouwen. In open antwoorden geven ondervraagden aan dat dit is vanwege:
-
Veiligheid: een onveilig gevoel, donkerte, harde snelheden van gemotoriseerd verkeer, veiligheid op de fiets.
-
Sneller thuis zijn
-
Beperkt zichtvermogen
-
Minder of geen openbaar vervoer
-
Mogelijkheid ’s avonds met iemand mee te rijden.
-
Nuttigen van alcohol
Nieuwe ontwikkelingen
Bezorgdiensten
De meeste ondervraagden maken wel eens gebruik van bezorgingsdiensten, veelal voor bezorging van kleine en grote spullen, en in mindere mate ook voor bezorging van boodschappen/eten. Er wordt nog weinig gebruik gemaakt van een apotheek/huisarts/verzorging aan huis.
Deelvervoer
Meer dan de helft van de ondervraagden is bekend met deelvervoer (zoals beschreven). Echter, slechts een klein percentage zou (heel) vaak gebruik maken van de aangeboden dienst.
