Samenvatting

Goede mobiliteit zorgt ervoor dat mensen toegang hebben tot werk, onderwijs, gezondheidszorg en sociale activiteiten, wat bijdraagt aan hun algehele welzijn. Mobiliteit speelt daarom ook een belangrijke rol in het bereiken van de doelen van een Brede welvaart: een gezonde samenleving met aandacht voor welvaart en welzijn voor iedereen.

Autonomie, zelfstandigheid, vrijheid, bewegen, ontmoeten en verbinden, en zelfontplooiing: dat is wat mobiliteit mensen biedt. Goede bereikbaarheid zorgt voor de mogelijkheid om deel te nemen aan de samenleving en faciliteert een kleurrijk leven. Bereikbaarheid moet daarom beschouwd worden vanuit verschillende invalshoeken:

• Toegang tot bovenlokale mobiliteit

• Nabijheid van voorzieningen

• Persoonlijke kenmerken

Dit onderzoek is een verkenning om een beter inzicht te verkrijgen in de mobiliteitsmogelijkheden en behoeften van de inwoners in (kleine) kernen in Regio Noordoost-Brabant. Om een compleet beeld te genereren, zet dit onderzoek in op een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden. Tijdens de verkenning was de volgende onderzoeksvraag leidend: “Wat zijn de mobiliteitsbehoeften van kleine kernen in Regio Noordoost-Brabant? Is er een handelingsperspectief?"

Er zijn zeven mobiliteitsprofielen gedefinieerd die de verschillen en overeenkomsten tussen verschillende kernen en wijken in kaart brengen:

1. Eenvoudig en onafhankelijk

2. Afgelegen en eigen

3. Gezellig en toegankelijk

4. Verbonden en mobiel

5. Bruisend en divers

6. Afgelegen en divers

7. Verbonden maar lokaal

De mobiliteitsprofielen zijn gebaseerd op een data-analyse die het risico op een beperking van bereikbaarheid in kaart brengt vanuit de drie verschillende invalshoeken. Burgerperspectieven zijn verzameld aan de hand van een vragenlijst en focusgroepen, waardoor inzicht is verkregen in de beleving van bereikbaarheid, in het bijzonder de drempels en barrières die worden ervaren. 948 inwoners vulden de vragenlijst in en er zijn gesprekken gevoerd met 97 personen uit 26 kernen.

Uit de verkenning blijkt dat de toegang tot mobiliteit van en naar kernen en het voorzieningenniveau in de regio voor een grote groep mensen voldoende is om deel te nemen aan de samenleving en een kleurrijk leven te leiden. Maar dit is niet overal zo en zeker niet voor iedereen. Alle kernen zijn goed verbonden met het autonetwerk. De toegang tot het doorfietsnetwerk en het openbaar vervoer kent missende schakels en met name ’s avonds worden drempels ervaren en neemt de dienstverlening af. Dit maakt mensen in veel kernen afhankelijk van de auto.

Wanneer ook basisvoorzieningen op grote afstand zijn, of de persoonlijke mogelijkheden beperkt zijn, neemt de beperking van bereikbaarheid verder toe. Denk hierbij bijvoorbeeld aan inwoners die (nog) niet mogen of kunnen autorijden; zij ondervinden een grote beperking. Daarnaast wordt door veel mensen het plannen van reizen met het openbaar vervoer en het bezoeken van grote steden als complex ervaren. Voorzieningen op korte afstanden vergroten met name de mogelijkheden van risicogroepen.

In het handelingsperspectief worden daarom tips geformuleerd om de bereikbaarheid te vergroten. Kansen zijn gesignaleerd voor het verbeteren van netwerken en domein overstijgende samenwerkingen, bijvoorbeeld op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling en het sociale domein.